Wydatki na zdrowie w budżecie Nowego Sącza?
Budżet gminy dzieli się na dwa typy wydatków: bieżące i inwestycyjne. Znacznie większą część wydatków stanowią wydatki bieżące. To najczęściej od 75% do 85% wielkości całego budżetu. Wydatki bieżące narzucane są przez ustawę o finansach gminnych. W ramach tych wydatków znajdują się wydatki społeczne, także te związane ze ZDROWIEM mieszkańców gmin – Nowego Sącza także.
Czy poziom tych wydatków jest jednak wystarczający?
Uznaje się, że sprawy zdrowia znajdują się poza kompetencjami gmin. To słuszne, ale nie do końca wyczerpujące sprawę. Pewne działania mogą być podejmowane z pozycji gminy. Mogą być zatem realizowane w Nowym Sączu.
Wszyscy znamy niedomagania służby zdrowia w materii profilaktyki, ale nie tylko. Wystarczy wymienić kilka transparentnych kwestii, które nie są realizowane, albo zupełnie niedostatecznie. Nie chodzi o Nowy Sącz, ale całą Polskę. Oto lista czterech kwestii:
Leczenie zaburzeń depresyjnych i lękowych dzieci oraz młodzieży
Leczenie zaburzeń integracji sensorycznej u dzieci
Leczenie niepłodności zabiegiem in vitro
Leczenie otyłości i krzywizn u dzieci i młodzieży
Nie idzie tutaj o budowę placówek i ośrodków zdrowia. Chodzi o pokrywanie kosztów leczenia tych czterech dolegliwości, albo wybranych z nich. A może jeszcze innych? Cenne byłoby choćby współfinansowanie. Oczywiście można zastanawiać się: co jest ważniejsze i jak ostatecznie powinien wyglądać pakiet takiej pomocy ze strony gminy.
Te 4 zagadnienia to tylko propozycje, można je zmieniać, ograniczać i poszerzać. Należy otworzyć ten temat, tak w ogóle. Poddać konsultacja społecznym.
Takie decyzje są w zasięgu zarządu i rady gminy Nowego Sącza! Zdefiniowany pakiet pomocy i sposób finansowania mógłby stać się częścią KARTY NOWOSĄDECZANINA.
Teraz trochę dywagacji…
Przyjęło się powszechnie, że w ramach wydatków inwestycyjnych w gminach finansuje się budowę bądź remonty infrastruktury technicznej. Powstają drogi i mosty, chodniki i domy kultury, budowane są stadiony i parkingi. To dobrze, że tak się dzieje. Tak decydują i wybierają zarządy i rady gmin. Warto zaznaczyć, że te organy pochodzą z wolnych wyborów. Podlegają zatem procesowi umowy społecznej.
Ale w ramach wydatków inwestycyjnych mogą być realizowane również przedsięwzięcia cykliczne i stałe o charakterze społecznym. Chodzi o takie projekty, które nie są finansowane w ramach wydatków bieżących. Czy to, że ustawa tego nie przewidziała może stanowić problem? Oczywiście, że może, jeżeli przyjmie się schemat, dotychczasową praktykę. Ale odpowiednie przesunięcia mogą być realizowane bez łamania ustawy o samorządzie.
Aby inaczej popatrzeć na strukturę wydatków w gminie należy zmienić istniejący paradygmat. Przecież można zamiast budowy basenu sfinansować przedsięwzięcia zdrowotne, profilaktyczne. Owszem, przyjęło się, że duże, strzeliste i widoczne budowy dają sukces w reelekcji, bo stają się widocznymi „pomnikami” kadencji rady i zarządu.
Ustawodawca nakazał samorządowi takie działania, które podnoszą jakość życia mieszkańców. Stadion i uczestnictwo w wydarzeniach sportowych podnosi jakość życia, ale tę jakość podnoszą także działania w ramach zdrowia, które są przedstawione w propozycjach wyżej. To przecież kwestia umowy społecznej pomiędzy mieszkańcami, radą i zarządem gminy. Wystarczy tylko wyjść poza horyzont istniejącego schematu myślenia. Okaże się wtedy, że pieniądze się znajdą na działania społeczne o charakterze miękkim, społecznie użytecznym, a nawet niezbędnym. Trzeba tylko zmienić kryteria klasyfikujące i przyzwyczajenia.
W tym kontekście, zaproponowany pakiet działań społecznych i zdrowotnych może być zrealizowany kosztem nie powstania basenu czy lodowiska, czy innej infrastruktury technicznej: dróg i chodników.
Oczywiście potrzebna jest otwarta, społeczna dyskusja z pytaniami: co powinno wchodzić do pakietu wsparcia? Czy powinno być całkowite, czy częściowe finansowanie ze strony miasta?
Ciekawe co o tym sądzą mieszkańcy Nowego Sącza?
Podany jest pakiet 4 działań w zakresie finansowania zdrowia w Nowym Sączu. Należy wskazać tylko na JEDEN priorytet. Można także wskazać, że powinna być finansowana infrastruktura techniczna. To pozwoli określić kierunki myślenia i działania.
